متن تلقین میّت به همراه ترجمه
تلقین میت اذکاری است حاوی اعتقادات اسلامی که پیش از دفن میت با آدابی خاص بر او خوانده میشود. تلقین از مستحبات دفن میت است و بنابر فقه اسلامی بهتر است هم قبل از پوشاندن قبر و هم بعد از پوشاندن قبر و برگشتن تشییعکنندگان انجام گیرد.
هنگام احتضار نیز تلقین اعتقادات مستحب است. الفاظی که در کتاب مفاتیح الجنان برای تلقین میت آورده شده از مجموع آنچه در روایات به آنها توصیه شده گرفته شده است. این عبارات برای خانمها و آقایان اندکی تفاوت دارد.
تلقین از زمان پیامبر اکرم(ص) رایج بود. پس از پیامبر(ص)، ائمه(ع) شیوه و مفاد تلقین را به شیعیان آموزش دادند که در روایات متعدد آمده است.
رسول خدا(ص) فرمود: مردگانتان را پیش از مرگ با «لا إله إلّااللَّه» تلقین کنید، هر کس آخرین سخن زندگیاش کلمه «لا إله الّا اللَّه» باشد به بهشت خواهد رفت. در منابع شیعه پس از شهادت به توحید و نبوت رسول کرم(ص)، شهادت به حقانیت ائمه(ع) نیز در تلقین آمده است.
شیوه تلقین کردن
علامه مجلسی از مجموع روایاتی که در کتاب بحار الانوار نقل کرده است شیوهای از تلقین که دربردارنده مجموع مضامین این روایات است انشاء کرده و شیخ عباس قمی همین مضمون را در ملحقات مفاتیح الجنان آورده است. شیوه این تلقین اینگونه است:
بعد از آن که میت را در قبر گذاشتند، گرههای کفن را باز کرده و صورت میت را روی خاک بگذارند و بالشی از خاک زیر سر او بسازند و پشت میت، خشت خام یا کلوخی بگذارند که میت به پشت برنگردد و پیش از آن که لحد را بپوشانند، دست بر شانه میت بگذارند و دهان را نزدیک گوش او برده و در حالی که او را تکان میدهند سه مرتبه بگویند:
متن تلقین برای مردان
در متن زیر به جای فلان بن فلان باید نام میت و پدرش را گفت؛ مثلًا اگر اسم او محمد و اسم پدرش علی است سه مرتبه بگویند: «اسْمَعْ افْهَمْ یا مُحَمَّدَ بْنَ عَلی»
متن تلقین میت
اِسْمَعْ اِفْهَمْ یا فُلانَ بْنَ فُلان
هَلْ انْتَ عَلَی الْعَهْدِ الَّذِی فَارَقْتَنا عَلَیهِ مِنْ شَهَادَهِ انْ لٰا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَا شَریکَ لَهُ وَ انَّ مُحَمَّداً صَلّی اللّٰهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ سَیدُ النَّبِیینَ وَ خاتَمُ الْمُرْسَلِینَ و انَّ عَلِیاً أَمیرُ الْمُؤمِنینَ وَ سَیدُ الْوصِیینَ وَ امامٌ افْتَرَضَ اللّٰهُ طاعَتَهُ عَلَی الْعٰالَمِینَ وَ انَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَینَ وَ عَلِی بْنَ الْحُسَینِ وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِی وَ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَی بْنَ جَعْفَرٍ وَ عَلِی بن مُوسیٰ وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِی وَ عَلی بْنَ مُحَمَّدٍ وَ الْحَسَنَ بْنَ عَلی وَ الْقٰائِمَ الْحُجَّهَ الْمَهْدِی صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَیهِمْ ائِمَّهُ الْمُؤمِنینَ وَ حُجَجُ اللّٰهِ عَلَی الْخَلْقِ أَجْمَعِینَ وَ ائِمَّتُکَ ائِمَّهُ هُدی بِکَ ابْرارٌ
یا فُلانَ بْنَ فُلانٍ
اذا اتٰاکَ الْمَلَکٰانِ الْمُقَرَّبٰانِ رَسُولَینِ مِنْ عِندِ اللّٰهِ تَبٰارَکَ وَ تَعٰالَی وَ سَأَلاکَ عَنْ رَبِّکَ وَ عَنْ نَبِیکَ وَ عَنْ دِینکَ وَ عَنْ کِتابِکَ وَ عَنْ قِبْلَتِکَ وَ عَنْ ائِمَّتِکَ فَلا تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ وَ قُلْ فِی جَوابِهِما اللّٰهُ رَبّی وَ مُحَمَّدٌ صَلَّی اللّٰهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ نَبِیی وَ الإِسْلامُ دِینِی وَ الْقُرْآنُ کِتٰابِی وَ الْکَعْبَهُ قِبْلَتِی وَ امیرُ الْمُؤمِنینَ عَلِی بْنُ أبی طٰالِبٍ امٰامی وَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِی الُمجْتَبیٰ امٰامی وَ الْحُسَینُ بْنُ عَلِی الشَّهیدُ بِکَرْبَلاءَ امٰامِی وَ عَلِی زَینُ الْعٰابِدِینَ امَامِی وَ مُحَمَّدٌ البِاقِرُ امَامِی وَ جَعْفَرٌ الصّادِقُ امَامِی وَ مُوسَی الکاظِمُ إِمامی وَ عَلِی الرِّضٰا إِمامی و مُحَمَّدٌ الجَوادُ إِمامی و عَلی الْهَادِی امَامِی وَ الْحَسَنُ الْعَسْکَری امَامِی وَ الْحُجَّهُ الْمُنْتَظَرُ امٰامی هٰؤُلٰاءِ صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَیهِمْ أَجْمَعِینَ ائِمَّتِی وَ سَادَتِی وَ قَادَتِی وَ شُفَعَائِی بِهِمْ أَتَولَّی وَ مِنْ اعدائِهِمْ أَتَبَرَّأُ فِی الدُّنْیا وَ الآخِرَهِ
ثُمَّ اعْلَمْ یا فُلانَ بْنَ فُلان
انَّ اللّٰهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی نِعْمَ الرَّبُّ وَ انَّ مُحَمَّداً صَلَّی اللّٰهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ نِعْمَ الرَّسُولُ وَ انَّ عَلِی بْنَ أَبِی طالِبٍ وَ اوْلادَهُ الْمَعْصُومینَ الْأَئِمَّهَ الْاثْنَی عَشَرَ نِعْمَ الْأئِمَّهُ وَ انَّ مٰا جَاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ صَلَّی اللّٰهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ حَقٌ وَ انَّ الْمَوْتَ حَقٌ وَ سُؤٰالَ مُنْکَرٍ وَ نَکیرٍ فِی القَبْرِ حَقٌّ وَ الْبَعْثَ حَقٌّ النُّشُورَ حَقٌّ وَ الصِّرٰاطَ حَقٌّ وَ الْمِیزٰانَ حَقٌّ وَ تَطٰایرَ الْکُتُبِ حَقٌّ وَ انَّ الْجَنَّهَ حَقٌّ وَ النّٰارَ حَقُّ وَ انَّ السَّاعَهَ آتِیهٌ لا رَیبَ فِیهَا وَ انَّ اللّٰهَ یبْعَثُ مَنْ فِی الْقُبُورِ
أَ فَهِمْتَ یا فُلانُ ثَبَّتَکَ اللّٰهُ بِالْقَولِ الثَّابِتِ وَ هَداک اللّٰهُ إِلَی صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ عَرَّفَ اللّٰهُ بَینَکَ وَ بَینَ اوْلیٰائِکَ فی مُسْتَقَرٍّ مِنْ رَحْمَتِهِ. اللّٰهُمَّ جَافِ الْأَرْضَ عَنْ جَنْبَیهِ وَ اصْعَدْ بِرُوحِهِ الَیکَ وَ لَقِّهِ مِنکَ بُرهَاناً اللّٰهُمَّ عَفوَکَ عَفْوَک
ترجمه تلقین میت
بشنو، بفهم ای فلانی پسر فلانی
آیا بر آن پیمانى که با آن از ما (بستگان میت) جدا شدى هستی؟ پیمانی که عبارت بود از گواهىدادن بر اینکه معبودى جز خدا نیست، یگانه و بیشریک است و اینکه محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) بنده و فرستاده اوست و سرور پیامبران و خاتم رسولان است و اینکه علىّ امیر مؤمنان است و سرور جانشینان، و امامى است که خدا اطاعتش را بر جهانیان واجب کرده و اینکه حسن و حسین و على بن حسین و محمّد بن على و جعفر بن محمّد و موسی بن جعفر و على بن موسى و محمّد بن على و على بن محمّد و حسن بن على و قائم حجت مهدى (درودهاى خدا بر ایشان) امامان مؤمنان و حجّتهاى خدا بر همه آفریدگاناند و امامانت امامان هدایت و نیکاناند.
اى فلانی پسر فلانی
هنگامى که دو فرشتهٔ مقرّب و دو فرستادهٔ خداى تبارک و تعالى نزد تو میآیند و از پروردگارت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت از تو سؤال میکنند نترس و در جواب آنان بگو: خدای بلند مرتبه پروردگارم و محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) پیامبرم و اسلام دینم و قرآن کتابم و کعبه قبلهام و امیر مؤمنان على بن ابیطالب امامم و حسن بن على مجتبى امامم، و حسین بن على شهید در کربلا امامم، و على زین العابدین امامم، و محمّد شکافننده دانش پیامبران امامم، و جعفر صادق امامم، و موسى کاظم امامم، و علىّ الرضا امامم، و محمد جواد امامم، و على هادى امامم، و حسن عسکرى امامم، و حجّت منتظر امامم است. اینان که درودهاى خدا بر همگى آنان باد، امامان من و آقایانم و پیشروانم و شفیعان من هستند. با آنان دوستى میکنم و از دشمنانشان در دنیا و آخرت بیزارى میجویم.
سپس بدان اى فلانی پسر فلانی
بهدرستى که خداى تبارک و تعالى نیکوپروردگارى است و محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) نیکورسولى است، و امیر مؤمنان على بن ابیطالب و فرزندانش یازده امام، نیکوامامانىاند و آنچه را محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) آورده حق است و مرگ حق است و سؤال نکیر و منکر در قبر حق است و بعث و نشر حق، و صراط و میزان و پراکنى نامه اعمال حق است و بهشت و دوزخ حق است و قیامت آمدنى است. شکّى در آن نیست و خدا همه را در گورها برانگیزد.
اى فلانی آیا فهمیدى؟ خدا تو را بر گفتار ثابت، ثابتقدم بدارد، به راه استوار هدایتت کند، بین تو و اولیائش در قرارگاهى از رحمتش آشنایى برقرار کند. خدایا زمین را از دو پهلویش خالى گذار و روانش را به سویت بالا ببر و از جانب خودت حجّت را تلقین او فرما، خدایا ببخش و درگذر
متن تلقین برای بانوان
در صورتی که میت زن باشد، اسمها و ضمایر باید در تلقین به صورت مؤنث بیاید بدون هیچ تغییر دیگری. در اینجا نیز به جای فُلٰانَهَ ابْنَهَ فُلٰانٍ، نام میت و پدرش میآید.
تاثیر تلقین
بنابر روایات، آدابی مانند تلقین، انسان را پس از مرگ یاری میکنند و نقش تعیینکننده و قطعی ندارند. عامل اصلی در تعیین سرنوشت زندگی پس از مرگ، افعال و اعتقادات انسان در زندگی دنیایی است و برخی افعال میتوانند مانع اثربخشی تلقین شوند؛ همان گونه که از امام صادق (ع) نقل شده است: در زمان رسول خدا (ص) مردی از اهل مدینه در حالت بیماری که با همان بیماری از دنیا رفت زبانش گرفت و بسته شد. رسول خدا(ص) بر بالین او آمد و فرمود: بگو: «لا إله إلا اللَّه» مرد نتوانست بگوید. زنی بر بالین مرد بود. پیامبر(ص) از او پرسید: آیا این مرد مادرش زنده است؟ زن گفت: من مادر اویم. رسول خدا(ص) به او فرمود: آیا تو از او راضی هستی؟ گفت: نه. پیامبر از زن خواست که از فرزندش بگذرد و زن چنین کرد. سپس پیامبر(ص) به بیمار فرمود: بگو «لا إله إلا اللَّه» و او گفت.
> چگونه برای اموات فاتحه بخوانیم