به خاکسپردن پیکر بیجان مردگان و یا خاکسترکردن متوفی از روشهای به طبیعت سپردن پیکر بیجان مردگان و از گامهای مراسم تشیع و ختم است.
در اسلام پس از مرگ همه لباس های متوفی را از وی جدا کرده و او را غسل می دهند و میشویند و کفن میکنند و نماز میت میخوانند که در واقع در بردارنده دعا و تلقین است.با کمک یکی از محرمان متوفی در قبر ،صورت او را از پهلوی راست طوری که به سمت قبله باشد آن را جای میدهند. اگر زن باشد باید توسط محرم خود در قبر گذاشته شود. زمانی که مرده را درون قبر گذاشتند، سر مرده را از درون کفن بیرون میگذارند و سپس سنگهای مسطح را بر ایوانه قبر که کمی از جسد بالاتر است قرار میدهند، این سنگها را لحد میگویند.
ثواب تشییع جنازه
فضیلت تشییع جنازه فراوان و ثوابش بسیار زیاد است، در این خصوص رسول خدا (ص) نیز این چنین فرموده اند: «کسی که جنازهای را تشییع کند، با هر قدمی که برمیدارد، تا زمانی که برگردد صد هزار هزار حسنه خواهد داشت و صد هزار هزار گناه از او محو میشود و صد هزار هزار درجه اش بالا برده میشود و اگر بر میّت نماز هم بگزارد صد هزار هزار ملائکه او را مشایعت میکنند که همهشان برای او استغفار میکنند؛ و اگر در دفن حاضر شود خداوند صد هزار هزار ملائکه را مأمور خواهد کرد تا روز قیامت برای او طلب مغفرت کنند؛ و هر کس بر جنازهای نماز بگزارد جبرئیل و هفتاد هزار هزار ملائکه بر او نماز می گذارند و گناهان گذشته اش بخشیده میشود و چنانچه بماند تا او را دفن کند و خاک بر او بریزد، در مقابل هر قدمی که از هنگام شرکت در تشییع جنازه تا بازگشت به منزل خود برمیدارد یک قیراط پاداش خواهد داشت و قیراط هم وزن کوه احد است که در کفه ترازوی اعمال او گذاشته میشود»
آداب تشییع جنازه
آداب تشییع جنازه بسیار است:
کسی که جنازه را حمل میکند، هنگام حمل جنازه بگوید: «بسم اللَّه و باللَّه وصلی اللَّه علی محمّد و آل محمّد، اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات.»
جنازه را بر دوش بگذارند و ببرند و روی چهارپا و مانند آن برده نشود، تا از ثواب آن محروم نشوند، مگر آنکه عذری باشد مثل دوری راه، البته حمل جنازه با چهارپا و مانند آن، معلوم نیست که مکروه باشد.
تشییعکننده در حال خشوع و تفکر باشد و چنین تصور کند که خود او را برداشته و میبرند و او بازگشت به دنیا را خواهش کرده و اجابت شدهاست.
در حال تشییع پیاده باشد و سوار شدن در آن حال مکروه است، مگر آنکه معذور باشد، البته در وقت بازگشتن مکروه نیست.
پشت سر جنازه یا در یکی از دو طرف آن راه برود و اولی (پشت سر) افضل است.
هر تشییعکننده هر چهار طرف تابوت را بردارد و بهتر است اول جلوی تابوت طرف راست متوفی را بر دوش راست بگذارد سپس طرف راست آخر تابوت را روی دوش راست بگذارد بعد از آن طرف چپ آخر تابوت را روی دوش چپ بگذارد، آنگاه به قسمت چپ جلوی تابوت رفته آن را روی دوش چپ بگذارد.
صاحب عزا پابرهنه باشد و عبای خود را از دوش بردارد یا بهطوریکه مناسب شخص عزادار است وضع ظاهری خود را تغییر دهد تا اینکه معلوم شود او صاحب عزا است.
خندیدن و لهو و لعب و برداشتن عبا برای غیر صاحب عزا و تند راه رفتنبه طوری که منافی مدارای با میّت باشد خصوصاً دویدن، در تشییع جنازه مکروه است، بلکه سزاوار است که تشییع کنندگان در راه رفتن میانه روی نمایند.
آتش بردن پشت سر جنازه در حال تشییع مکروه است، مگر در شب که چراغ یا هر روشنایی دیگر مکروه نیست.
در موقع عبور جنازه، برخاستن شخص نشسته مکروه است، مگر آنکه میّت کافر باشد که در این صورت برمیخیزد.
بهتر آن است که زنها در تشییع جنازه شرکت نکنند؛ اگر چه میّت زن باشد؛ و بعید نیست شرکت زنهای جوان، در تشییع جنازه مکروه باشد.
به هیچ عنوان نمیتوان جنازه را سوزاند
> قدم به قدم مراسم کفن و دفن و خاکسپاری